Mermerin Mimarideki Yeri Tarihsel Bir Bakış

Mermer binlerce yıldır mimarinin çeşitli alanlarında kullanılan ve günümüzde kadar gelmiş bir madendir. Hem estetik hem sağlamlık hem uzun ömürlük hem de kullanışlılık sayesinde birçok medeniyet tarafından tercih edilmiştir. Bir dönemde en değerli taşların başında geliyor olsa da günümüzde daha fazla alanda kullanılmaktadır. Tarihin farklı alanlarından mermer kullanımları ile karşınızdayız;

Antik Dönemde Mermer

Mermerin genel kullanımı antik çağlara dayanmaktadır. Antik çağlarda özellikle büyük yapıların süslemelerinde ve heykel gibi eserlerde sıklıkla mermer kullanımına rastlarız. Bu alanda Mermer o döneminde en değerli madenlerinden biridir. Özellikle Antik Yunan ve Roma imparatorluğunda bulunan eserlerin birçoğunda mermer kullanımı görebiliriz.

• Antik Yunan: Antik Yunan şehirlerinde makam binalarında, tapınaklarda bina sütunlarında ve heykellerde mermeri sıklıkla görebilirsiniz. Eski Yunan yapılarının neredeyse hepsine saf beyaz mermerin zarafetine rastlamak mümkün.
• Antik Roma: Romalılar mermeri yapı projelerine ekleyerek adeta bir yapı devrimi yaratmışlardır. Trajan Sütunu, Pantheon ve Kolezyum gibi yapılarda mermerin işlenmesi ve zarafetini görebilirsiniz.

Rönesans Döneminde Mermer

Antik çağlarda Mermer daha çok kralların yapılarında ve tapınaklarda kullanılırken Rönesans döneminde en çok kullanılan yapı malzemesi haline gelmiş ve tüm dünya tarafından tanınmaya başlamıştır.

• Gotik Dönem: Avrupa’nın neredeyse her bölgesinde klişelerde ve katedrallerde mermer kullanımı görebilirsiniz. Mermer o dönem hem sağlamlığı hem prestiji ifade ettiği için dini binalarda oldukça fazla tercih edilmekteydi.
• Rönesans Dönemi: Mermerin binalardan süslemelere geçtiği dönem olarak adlandırabiliriz. Michelangelo’nun heykellerinde sıklıkla kullandığı mermerin zarif bir şekilde işleyebilmesi ve bu zarif madenin yüzyıllarca sapa sağlam kalabilmesi mermerin farklı alanlarda da kullanılabildiğini göstermiştir.

Osmanlı’da Mermer

Osmanlı döneminde mermer Avrupalılar gibi genel olarak dini binalarda tercih edilmiştir. Camilerin birçok alanında mermer kullanılırken mermerin zarafeti Osmanlı’da da ortaya çıkmış ve saraylara dahil olmuştur.

• Topkapı Sarayı: Sarayın iç dekorasyonunda mermere sıklıkla karşılaşılmaktadır. Özellikle çeşmeler ve hamamların tamamen mermerden yapılması hem suya karşı dayanıklı olmasından hem de uzun ömürlü olmasından kaynaklanmaktadır.
• Süleymaniye ve Selimiye Camii: Osmanlı döneminin en önemli eserleri olarak görünen bu eserlerin sütunlarında ve işlemelerinde sıklıkla mermere rastlayabilirsiniz.